ÇOCUKLARDA MAHREMİYET EĞİTİMİ
Merak çocuk için doğal bir süreçtir. Bu merakın en doğru ve dolaysız şekilde giderilmesi çocuğun gelişiminde çok önemlidir. Çocuğunuza verilecek mahremiyet eğitimde sabırlı ve hoşgörülü olmak, endişeye kapılmamak onun yaşına inmek, olası değişik söz ve davranışlar karşısında rahat olup anlamaya ve dinlemeye çalışmak güven duygusunu geliştirir.
Çocuklara Mahremiyet Nasıl Anlatılmalıdır ?
Okul öncesi dönemde, çocuğun kendi fiziksel özelliklerini, karşı cins ile olan farklılıklarını, bedensel sınırları, iyi ve kötü dokunuşları öğretmek amaçlanır. Bunları öğretmek için en uygun zaman çocuktan ilgili sorular gelmeye başladığı zamandır. Burada önemli olan çocuğun merakını giderecek yaşına uygun düzeyde yanıtlar vermektir.
Mahremiyet kavramı öğretilirken suçluluk duymasını sağlayacak ‘’ayıp’’ kelimesinden uzak durulmalıdır. Çocuğa model olmak, mahremiyeti örnekler ile öğrenmesini sağlamak amaçlanmalıdır.
Banyonun ve yatak odasının özel alanlarımız olduğunu kapıların kapatılması gerektiğini ve içeri girmek istendiğinde kapıların çalınması, yanıt için beklenmesi gerektiği öğretilmelidir. Davranışın kalıcılığını sağlamak için çocukların özel alanlarına girerken aynı davranışta bulunmak gerekmektedir.
Öpülmekten hoşlanmayan bir çocuğu öpmek ya da ona sormadan davranışı sergilemek özel alanını ihlal etmektir.
Çocuğa bedeninin kendisine ait olduğu ve bedeni ile ilgili konularda karar vereceği küçük yaşlarda öğretilmelidir.
Çocukla birlikte banyo yapılmasının veya tuvalet ihtiyacının giderilmesinin bırakmak için en uygun zaman çocuğun çıplaklığa aşırı ilgi duyduğu zamandır.
Çocuklarda cinsel gelişim başladığı andan itibaren ‘iç çamaşırı kuralı’ devreye girmelidir.
Bedenin özel bölgeleri çocuğa açıklanmalıdır. Bu özel bölgelere anne-baba ve gerektiğinde doktordan başkasının dokunmaması ve görmemesi gerektiği anlatılmalıdır, onun da başkalarına aynı şekilde davranması gerektiği öğretilmelidir.
Hoşlanmadığı bir dokunuşta / yaklaşımda ‘’HAYIR’’ istemiyorum diyebilmesi öğretilmelidir.
Çocukların ”iyi sır-kötü sır” kavramını öğrenmeleri sağlanmalıdır. İyi sırların mutluluk veren sürprizler; kötü sırların mutsuz eden, rahatsızlık veren davranışlar olduğu açıklanmalıdır.
Çocukların tanımadıkları yetişkinler tarafından öpülmesi, kucaklanması konusunda zorlama yapılmamalıdır.
Çocuk cinsel organını ilk keşfettiğinde baskıcı bir yaklaşımla ”ellenmez, hemen elini çek” gibi cümleler kullanmak ya da çocuğun bu davranışını pekiştirmek yerine doğal bir yaklaşım benimsenmelidir.
NASIL DAVRANMALIYIZ ?
Çocuğa anne-babanın özel bölgelerine dokunması konusunda izin verilmemelidir.
Çocuklar dudaktan öpülmemelidir.
Çocuklar soru sorduğunda tam olarak neyi kastettiği iyice anlaşılmalıdır. Sen ne düşünüyorsun diye sorarak ne bildiğini öğrenip sorusu yaşına uygun kısa ve net bir cevapla yanıtlanmalıdır.
Soru sorduğunda sorular geçiştirilmemeli, sorduğu sorudan dolayı yargılanmamalı ya da ”Çok ayıp, sonra öğrenirsin’’ gibi cümleler kullanılmamalıdır. Sorunun nasıl yanıtlanacağı bilinmiyorsa düşünmek için çocuktan zaman istenmeli ve en kısa zamanda yanıt verilmelidir.
Çocuklar cinsiyet ayrımını fark edip bunla ilgili sorulara sorduklarında ‘’sen kız olarak o da erkek olarak doğdunuz ve senin de onun da hiçbir eksiğiniz yok.‘’ denmesi yeterlidir.
Bu konuda destek olması için resimli kitaplardan yararlanılabilirsiniz.